Ορογονοθυλακίτιδα – Τι είναι και πως προκαλείται;

Τι είναι η ορογοθυλακίτιδα ή αλλιώς bursitis;

Η ορογονοθυλακίτιδα είναι ο όρος που περιγράφει την επώδυνη κατάσταση που δημιουργείται όταν ο ορογόνος θύλακας της άρθρωσης είναι πρησμένος ή ερεθισμένος.

Μιλώντας για ορογόνο θύλακα εννοούμε τον μικρό σάκο που βρίσκεται μεταξύ του οστού και του τένοντα ή του χόνδρου και περιέχει αρθρικό υγρό (synovial fluid).

Ο ορογόνος θύλακας ουσιαστικά προστατεύει τους ιστούς από την τριβή και τη συμπίεση, κατά την κίνηση, λειτουργώντας ουσιαστικά σαν προστατευτικό ’μαξιλάρι’.

Λόγω της φύσης της κατασκευής του, ο ορογόνος θύλακας έχει και αντικραδασμικές ιδιότητες σε έντονες ή απότομες αρθρικές κινήσεις, ωστόσο είναι και σχετικά επιρρεπής σε τραυματισμούς και φλεγμονές, προκαλώντας την θυλακίτιδα ή ορογονοθυλακίτιδα.

Το σώμα μας διαθέτει πάνω από 150 τέτοιους ‘σάκους προστασίας’.

Η ορογονοθυλακίτιδα συμβαίνει όταν για οποιονδήποτε λόγο το αρθρικό υγρό εντός του θύλακα αυξάνεται προκαλώντας και την διάταση του θύλακα. Έτσι κάθε κίνηση προκαλεί πλέον αυξημένη πίεση εντός του θύλακα με επακόλουθα επώδυνα συμπτώματα στις αρθρικές κινήσεις του ατόμου.

Φυσικά μια τέτοια κατάσταση μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε αρθρική δομή που περιέχει ορογόνο θύλακα, ωστόσο θα την συναντήσουμε συχνότερα στις αρθρώσεις ώμου, αγκώνα, ισχίου, γόνατος και αστραγάλου.

Τι προκαλεί την ορογονοθυλακίτιδα

1)Παρατεταμένη πίεση στην περιοχή του θύλακα από μια σκληρή ανατομική δομή (πχ τένοντας ή οστό) ή μια εξωτερική σκληρή επιφάνεια. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η θυλακίτιδα γόνατος σε άτομα που πρέπει να εργάζονται με κάμψη γόνατος για πολλές ώρες ή που στηρίζονται στα γόνατα χωρίς την προστασία ενός μαλακού υλικού.

2)Επαναλαμβανόμενη κίνηση : ορισμένοι άνθρωποι έχουν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν θυλακίτιδα λόγω κάποιας επαναλαμβανόμενης κίνησης που περιλαμβάνεται στις καθημερινές τους δραστηριότητες, στην εργασία ή στο άθλημα τους. Για παράδειγμα οι ακοντιστές που επαναλαμβάνουν την κίνηση ρίψης στις προπονήσεις εμφανίζουν πολύ συχνά θυλακίτιδα ώμου.

3)Ένας αρθρικός τραυματισμός μετά από πχ μια απότομη κίνηση μπορεί να περιλαμβάνει και τραυματισμό του θύλακα.

4)Μόλυνση : σε πιο σπάνιες περιπτώσεις μπορεί μέσα στο αρθρικό υγρό να έχουμε μόλυνση από κάποιο μικρόβιο. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε τη σηπτική θυλακίτιδα

5)Φυσικά η ορογονοθυλακίτιδα μπορεί να είναι συνοδό δευτερεύον σύπτωμα σε μια σειρά από γνωστές αρθρικές παθολογίες όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα ή η ουρική αρθρίτιδα.

6)Τέλος ας μην ξεχνάμε τα αυτονόητα. Όπως όλες οι ανατομικές δομές έτσι και ο ορογόνος θύλακας με την πάροδο της ηλικίας φθείρεται και εκφυλίζεται. Επίσης το υγρό εντός του θύλακα βαίνει μειούμενο με την πάροδο του χρόνου. Επομένως και τα επώδυνα συμπτώματα που μπορεί να παρουσιάσει κάποιος σε μεγάλη ηλικία πολλές φορές μπορούν να χαρακτηριστούν και ως ‘φυσιολογικά’.

Πως γίνεται η διάγνωση της ορογονοθυλακίτιδας;

Ο εκπαιδευμένος και εξειδικευμένος επαγγελματίας της υγείας μπορεί να κάνει την διάγνωση με σχετική ευκολία μέσα από την αναλυτική λήψη ιστορικού, την κλινική εικόνα και τη φυσική εξέταση. Η ευαισθησία στην ψηλάφηση της θυλακικής κάψας, το πρήξιμο και ο σχετιζόμενος πόνος στην κίνηση και την ανάπαυση θα δώσουν την διάγνωση.

Ωστόσο είναι σημαντικό να διαφοροδιαγνώσετε την ορογονοθυλακίτιδα από άλλες παθήσεις με κοινά συμπτώματα και σε αυτό θα σας βοηθήσουν απεικονιστικές εξετάσεις όπως η μαγνητική τομογραφία. Επίσης μια απλή ακτινογραφία θα αποκλείσει οστικές βλάβες της περιοχής όπως πχ ένα κάταγμα κοπώσεως.

Τι μπορεί να κάνει η φυσικοθεραπεία;

• Μπορεί να εκπαιδεύσει τους ασθενείς ώστε να αντιμετωπίζουν συντηρητικά την ορογονοθυλακίτιδα με τις κλασσικές μεθόδους της ξεκούρασης, σωστής θέσης της άρθρωσης, τοποθέτησης πάγου κλπ
• Ο θεραπευτής σας θα πρέπει να σας δείξει ποιες κινήσεις πρέπει να αποφεύγετε και με ποια εργονομία μπορείτε να αντικαταστήσετε αυτές τις κινήσεις στην καθημερινότητα σας. Πχ εαν η θυλακίτιδα οφείλεται σε επαναλαμβανόμενη κίνηση στην εργασία ο θεραπευτής οφείλει να βρεί εναλλακτικές λύσεις ώστε να αποδράμει το πρόβλημα αλλά και να μπορείτε να εργάζεστε ταυτόχρονα.
• Θεραπευτική μάλαξη – η στοχευμένη μάλαξη των κατάλληλων ιστών θα απομακρύνει τη μυϊκή ένταση περιφερικά της προβληματικής περιοχής, δίνοντας χώρο στις αρθρικές δομές ώστε να επουλωθούν χωρίς να ερεθίζονται περαιτέρω από εφελκυστικές δυνάμεις των μυών.
• Kinematic taping – Το Kinematic taping είναι ένας σύγχρονος τρόπος περίδεσης που προσφέρει τόσο την απαραίτητη αρθρική σταθεροποίηση όσο και μια σειρά από άλλες δράσεις που στόχο έχουν την απομάκρυνση του οιδήματος αλλά και την απευαισθητοποίηση της περιοχής από τα επώδυνα συμπτώματα.

• Manual Therapy – Το ‘’βαρύ πυροβολικό’’ της σύγχρονης φυσικοθεραπείας είναι ένα βασικό εργαλείο τόσο για τη διάγνωση όσο και για το θεραπευτικό πλάνο. Ειδικοί χειρισμοί και στοχευμένη κινητοποίηση της άρθρωσης θα βάλουν σε εύρυθμη και αρμονική λειτουργία όλα τα αρθρικά στοιχέια περιλαμβανομένου και του ορογόνου θύλακα.
• Στοχευμένη και εξειδικευμένη άσκηση είναι επίσης ένα σημαντικό συστατικό της αποκατάστασης. Ο φυσικοθεραπευτής σε συνεργασία με έναν γυμναστή έμπειρο σε κλινικές παθολογίες, θα πρέπει να ενδυναμώσουν τις κατάλληλες μυϊκές ομάδες και να επαναφέρουν τη φυσιολογική κίνηση με κανόνες ‘’καθημερινότητας’’. Έτσι η άρθρωση και ο θύλακας θα είναι έτοιμοι για τις επιβαρύνσεις των καθημερινών δραστηριοτήτων χωρίς να ελοχεύει ο φόβος του επανατραυματισμού.
• Φυσικά εφόσον η κατάσταση το απαιτεί ο φυσικοθεραπευτής οφείλει να παραπέμψει τον ασθενή σε έναν εξειδικευμένο ιατρό για περαιτέρω διερέυνηση.

Μοροχλιάδης Στέφανος

Φυσικοθεραπευτής PT,MT,RFL, Formthotics specialist