Ορθωτικά πέλματα: Μάθε τι είναι, πώς χρησιμοποιούνται και πόσο αποτελεσματικά είναι

Τι είναι τα ορθωτικά πέλματα;

Τα ορθωτικά πέλματα είναι εξειδικευμένα ένθετα των υποδημάτων με ειδική διαμόρφωση ώστε να ανταποκρίνονται σε εμβιομηχανικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις που θέλει να κάνει ο θεραπευτής.

Ένας ορθοπεδικός, ένας φυσίατρος ή ο φυσικοθεραπευτής, ανάλογα με τα παθολογικά ευρήματα, θα προτείνει την εφαρμογή ορθωτικών πελμάτων.

Υπάρχουν 3 είδη ορθωτικών πελμάτων: 

1.Τα απλά, έτοιμα, προκατασκευασμένα πέλματα με μια διόρθωση βασισμένη στο μέσο όρο του πληθυσμού.

2. Τα ορθωτικά πέλματα που κατασκευάζονται κατόπιν πελματογραφήματος και εξέτασης, αλλά μετά την κατασκευή τους δεν είναι δυνατόν να υποστούν κάποια αλλαγή ή προσαρμογή.

3. Τα ορθωτικά πέλματα που διαμορφώνονται βάσει πελματογραφήματος, κλινικής αξιολόγησης και εξέτασης και είναι δυναμικά. Αυτό σημαίνει πως μπορούν να αλλάζουν οι διορθωτικές τους προσθήκες όποτε χρειαστεί, έτσι ώστε να είναι πάντα εξαιρετικά άνετα και κατάλληλα για τον ασθενή. 

Ουσιαστικά δηλαδή μπορούν να ακολουθούν σταδιακά τις εμβιομηχανικές αλλαγές των ασθενών. Τα Formthotics, τα οποία προμηθεύει αποκλειστικά η Healthaction, είναι εκτός από δυναμικά, και θερμοδιαμορφούμενα.  Αυτό πρακτικά σημαίνει πως τα πέλματα διαμορφώνονται στην άνω επιφάνεια τους διαρκώς μέσω της θερμότητας του πέλματος, παραμένοντας πάντα άνετα στη χρήση. 

Πως θα γνωρίζετε αν χρειάζεστε ορθωτικά πέλματα;

Τα ορθωτικά πέλματα συνήθως είναι ένα θεραπευτικό κομμάτι ενός γενικότερου θεραπευτικού πλάνου. Τα συντηρητικά αυτά πλάνα θεραπείας εφαρμόζονται για την απαλοιφή συμπτωμάτων όπως ο πόνος και η δυσλειτουργία στα κάτω άκρα και τον άκρο πόδα. Μερικοί θεραπευτικοί στόχοι μπορεί να είναι

- Διόρθωση εμβιομηχανικών ανωμαλιών στα κάτω άκρα και τον άκρο πόδα

- Υποβοήθηση στην καλύτερη λειτουργία της ποδικής καμάρας

- Υποβοήθηση στην πιο σωστή λειτουργία της άρθρωσης  του αστράγαλου σε σχέση με τον υπόλοιπο άκρο πόδα

- Σταθεροποίηση και διόρθωση της λειτουργίας της πτέρνας

- Πρόληψη τραυματισμών λόγω εμβιομηχανικών ανωμαλιών

Υπό αυτή την έννοια είναι εύκολα αντιληπτό πως τα έτοιμα προκατασκευασμένα πέλματα που θα βρείτε σε φαρμακεία και είδη άθλησης δεν ενδείκνυνται για θεραπευτικούς σκοπούς, παρά μόνο για μικρή ανακούφιση, με το ρίσκο όμως να μην είναι κατάλληλα για τα δικά σας πόδια και να προκαλέσουν περαιτέρω τραυματισμούς.

Το άρτιο ορθωτικό πέλμα βασίζεται σε κλινικό συλλογισμό και σωστή εξατομικευμένη εξέταση από τον ορθοπεδικό, τον ποδίατρο, τον φυσίατρο ή τον φυσικοθεραπευτή σας 

Πως ο φυσικοθεραπευτής σας θα διαγνώσει το πρόβλημα σας;

Μπορείτε να επισκεφθείτε έναν φυσικοθεραπευτή που ειδικεύεται στις παθήσεις των ποδιών, εάν αντιμετωπίζετε σημαντικό πόνο στο πόδι και στη φτέρνα. 

Θα σας ρωτήσει πρώτα για τα συμπτώματά σας. Οι ερωτήσεις μπορεί να περιλαμβάνουν πότε παρατηρήσατε για πρώτη φορά τα συμπτώματα, τι τα επιδεινώνει και τι τα βελτιώνει.

Στη συνέχεια, ο θεραπευτής  σας θα πραγματοποιήσει μια φυσική εξέταση των ποδιών σας. Θα αναζητήσει παραμορφώσεις, περιοχές που είναι ιδιαίτερα επώδυνες, κινητικές δυσλειτουργίες ή αρθρικές ανωμαλίες.

Ο εξειδικευμένος φυσικοθεραπευτής πιθανότατα θα σας ζητήσει να περπατήσετε και να εκτελέσετε άλλες δραστηριότητες για να διαπιστώσει πώς τοποθετούνται τα πέλματα,  οι αστράγαλοι, τα γόνατα και τα ισχία κατά τη διάρκεια ορισμένων ασκήσεων. 

Ορισμένοι επαγγελματίες υγείας  μπορεί ακόμη και να ζητήσουν ειδικές απεικονιστικές εξετάσεις, αν και αυτό είναι πολύ σπάνιο. Μιλώντας για εξετάσεις εννοούμε παραδοσιακές απεικονίσεις των ποδιών σας, όπως ακτινογραφία, σάρωση οστών ή μαγνητική τομογραφία. Αυτές μπορεί να τους βοηθήσει να εντοπίσουν περιοχές αρθρίτιδας, βλάβης ή τραυματισμού.

Συνήθως μια σωστή ανάλυση κίνησης θα δείξει πώς και πού έρχονται σε επαφή τα πόδια σας με το έδαφος και μπορούν να βοηθήσουν στον ακριβή προσδιορισμό της θέσης και του τύπου των προβλημάτων στη δομή και τη λειτουργία των ποδιών σας.

Το επαναστατικό Digitsole Pro χρησιμοποιεί μια απλή εξέταση 3 λεπτών και τεχνητή νοημοσύνη για να διαπιστώσει τον ακριβή τρόπο που τα πέλματα ‘’συμπεριφέρονται’’ στην κίνηση, δίνοντας ακριβέστατες μετρήσεις.

Ο ειδικός θα λάβει υπόψη του όλες αυτές τις διαγνωστικές μεθόδους όταν θα κάνει συστάσεις θεραπείας, συμπεριλαμβανομένης της πιθανής κατασκευής ορθωτικών πελμάτων.

Σε ποιες παθήσεις  χρησιμοποιούνται τα ορθωτικά πέλματα;

Οι φυσικοθεραπευτές  μπορούν να συστήσουν ορθωτικά για τη θεραπεία διαφόρων ιατρικών καταστάσεων. Τα παραδείγματα περιλαμβάνουν:

Αρθρίτιδα. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα και η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να προκαλέσουν δυσφορία στα πόδια και κακή τοποθέτηση, την οποία τα ορθωτικά μπορεί να βοηθήσουν να διορθωθεί.

Πόνος στην ποδική καμάρα. Μερικές φορές η κακή τοποθέτηση των ποδιών, όπως η πλατυποδία ή η κοιλοποδία μπορεί να προκαλέσει πόνο, που τα ορθωτικά πέλματα μπορούν να μειώσουν ή να εξαλείψουν.

Κάλους. Οι κάλοι είναι επώδυνα εξογκώματα που μπορεί να αναπτυχθούν στη βάση του μεγάλου δακτύλου και να προκαλέσουν παραμορφώσεις στο πόδι. Τα ορθωτικά πέλματα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της πίεσης στο μεγάλο δάχτυλο του ποδιού και την αποτροπή δημιουργίας κάλων.

Θυλακίτιδα. Η φλεγμονή του αρθρικού θύλακα σε αρθρώσεις όπως η αστραγαλοπτερνική και οι αρθρώσεις στα δάχτυλα των ποδιών μπορεί να προκαλέσουν πόνο και δυσφορία. Τα ορθωτικά πέλματα με στήριξη της φτέρνας και της καμάρας μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της δυσφορίας από θυλακίτιδα.

Διαβήτης. Μερικές φορές, ένα άτομο με διαβήτη μπορεί να χάσει την αίσθηση στα πόδια του, μια κατάσταση γνωστή ως διαβητική νευροπάθεια. Όταν συμβαίνει αυτό, τα ορθωτικά πέλματα μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της υπερβολικής αρθρικής πίεσης και της πίεσης που μπορεί να οδηγήσει σε έλκη στα πόδια.

Πλατυποδία. Η πλατυποδία (επιπέδωση ποδικής καμάρας) μπορεί να προκαλέσει πόνο στα πόδια, στον αστράγαλο και στα γόνατα. Τα ορθωτικά μπορούν να βοηθήσουν στη στήριξη των ποδιών και να προωθήσουν τη σωστή τοποθέτηση των ποδιών.

Σφυροδακτυλία. Τα σφυροδακτυλικά δάκτυλα εμφανίζονται συχνά ως παρενέργεια των κάλων στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού. Προκαλούν πόνο στο δεύτερο δάχτυλο του ποδιού και παραμορφώσεις στον άκρο πόδα Τα ορθοτικά πέλματα  μπορούν να παρέχουν πρόσθετη στήριξη στα πόδια και να μειώσουν την πιθανότητα επιδείνωσης της σφυροδακτυλίας.

Άκανθα πτέρνας. Η άκανθα πτέρνας  είναι μια κατάσταση όπου αναπτύσσεται  οστική μάζα (συγκέντρωση ασβεστίου)  στο πίσω μέρος ή στο κάτω μέρος της φτέρνας ως απάντηση του σώματος  σε πιέσεις  ή επαναλαμβανόμενους τραυματισμούς. Τα ορθωτικά πέλματα μπορούν να υποστηρίξουν το πόδι και να μειώσουν τη φλεγμονή αλλά και την αρχική αιτία της δημιουργίας οστεοφύτων.

Κοιλοποδία. Οι πολύ υψηλές ποδικές καμάρες μπορεί να καταπονήσουν τους μύες στα πόδια και να οδηγήσουν σε διάφορες παθήσεις, όπως οσφυαλγία, πόνος στο γόνατο , πελματιαία απονευρωσίτιδα ή και επαναλαμβανόμενα διαστρέμματα. Οι ορθοτικοί πάτοι μπορούν να βοηθήσουν στην αποτροπή της υπερβολικής καμάρας των ποδιών ενός ατόμου, διορθώνοντας βασικές εμβιομηχανικές ανωμαλίες.

Τραυματισμοί και μετεγχειρητικά περιστατικά. Τα άτομα που έχουν υποστεί τραυματισμό ή χειρουργείο στα γόνατα ή στον άκρο πόδα  μπορεί να χρειάζονται επιπλέον υποστήριξη κατά τη διάρκεια της διαδικασίας επούλωσης με ορθωτικά πέλματα.

Πελματιαία απονευρωσίτιδα. Η πελματιαία απονευρωσίτιδα είναι μια κοινή αιτία πόνου στη φτέρνα. Οι φυσικοθεραπευτές μπορεί μερικές φορές να συστήσουν ορθωτικά πέλματα για τη στήριξη της ποδικής καμάρας, τη βελτίωση λειτουργίας της πελματιαίας απονεύρωσης και την αποτροπή της φλεγμονής.

Πώς μπορούν να βοηθήσουν τα ορθωτικά;

Τα ορθωτικά αποτελούν συχνά ένα μέρος μιας θεραπευτικής αγωγής για πολλά προβλήματα του άκρου ποδός. Πολλές φορές τα ορθωτικά πέλματα είναι από μόνα τους η θεραπευτική λύση.

Οι επαγγελματίες υγείας συχνά συνιστούν ορθωτικά πέλματα σε συνδυασμό με άλλες θεραπευτικές παρεμβάσεις, επειδή οι πάτοι  μπορούν να διορθώσουν τους άκρους πόδες που παρεκκλίνουν του φυσιολογικού. 

Για παράδειγμα, όταν υπάρχει υπερπρηνισμός, τα πόδια πατούν περισσότερο προς τα μέσα. Αυτό συμβαίνει συνήθως σε όσους έχουν πολύ πλατυποδία. Η χρήση ορθωτικών μπορεί να βοηθήσει στην παροχή πρόσθετης στήριξης της καμάρας για να αποτραπεί η δυσλειτουργία αυτή.

Τα ορθωτικά μπορούν επίσης να παρέχουν πρόσθετη στήριξη και απορρόφηση σε βασικές περιοχές των ποδιών, όπως η φτέρνα ή τα μετατάρσια. 

Επειδή τα ορθωτικά είναι συνήθως κατά παραγγελία, το άτομο που τα κατασκευάζει θα λάβει υπόψη του τις ανάγκες του ατόμου σε υποδήματα. Είναι ιδανικό τα πέλματα να ταιριάζουν σε περισσότερα από 2 υποδήματα. 

Ιδανικά, τα ορθωτικά και άλλες θεραπείες μπορούν να βοηθήσουν ένα άτομο να αποφύγει πιο επεμβατικές θεραπείες, όπως η χειρουργική επέμβαση.

Τύποι ορθοτικών για τα πόδια

Οι τύποι ορθωτικών μπορούν να κυμαίνονται σε υλικά από άκαμπτα - που συνήθως κατασκευάζονται από υλικά όπως ανθρακονήματα ή πλαστικό - έως προσαρμοστικά, τα οποία είναι πολύ εύκαμπτα και μαλακτικά.

Ορισμένα ορθωτικά είναι ένθετα πλήρους υποδήματος παρόμοια με τους πάτους που υπάρχουν σε πολλά αθλητικά παπούτσια. Άλλα είναι ένα μικρότερο ένθετο για τη φτέρνα που προσαρμόζεται στο πίσω μέρος του παπουτσιού.

Τα ορθωτικά αστραγάλου-ποδιού είναι μια άλλη επιλογή που δεν έχει μόνο ένα ένθετο παπουτσιού, αλλά και ένα όρθιο τμήμα που εκτείνεται από τη φτέρνα προς τα πάνω και γύρω από τη γάμπα. Ουσιαστικά εδώ μιλάμε για ορθωτικό-νάρθηκα.

Βοηθούν πραγματικά τα ορθωτικά;

Τα ορθωτικά μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο σε παθήσεις του άκρου ποδός. Η συνεισφορά τους και η αποτελεσματικότητα τους ωστόσο κρίνεται από τα παρακάτω :

Tην κατάρτιση και την εμπειρία του ατόμου που κατασκευάζει το ορθωτικό

Τον τύπο ορθωτικού, τη μορφολογία του και το υλικό κατασκευής

Την επαρκή αξιολόγηση πριν την εφαρμογή και την άρτια ανάλυση κίνησης

Πόσο συχνά τα φοράει το άτομο τα ορθωτικά του (πρέπει να είναι άνετα)

Σε πόσα υποδήματα μπορεί να τα εφαρμόσει κάποιος (το βέλτιστο είναι να ταιριάζουν σε τουλάχιστον 2-3 υποδήματα)