Άγχος και μυοσκελετικός πόνος - Πώς σχετίζονται μεταξύ τους;

Ο φαύλος κύκλος στρες-πόνος-άγχος-στρες

Το επίπεδο άγχους μπορεί να επηρεάσει τη μυοσκελετική κατάσταση & τον πόνο που νιώθουν οι ασθενείς μας.

Οι μυοσκελετικές παθήσεις επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής πολλών αλλά και το στρες έχει αναγνωριστεί εδώ και καιρό ότι συμβάλλει και επιδεινώνει τις μυοσκελετικές παθήσεις.

Φυσικά έτσι δημιουργείται και ένας παράλληλος φαύλος κύκλος με πόνο-στρες-πόνο που με έναν τρόπο διαιωνίζει τη χρονιότητα του πόνου και της μυοσκελετικής δυσλειτουργίας.

Κοιτάζωντας σε βάθος θα δούμε πως υπάρχει μια περίπλοκη σχέση μεταξύ του στρες και των μυοσκελετικών παθήσεων η οποία περιλαμβάνει φυσιολογικούς, ψυχολογικούς και συμπεριφορικούς μηχανισμούς.

Αναγνωρίζοντας τη διασύνδεση του στρες και της μυοσκελετικής υγείας, οι επαγγελματίες υγείας μπορούν να βελτιστοποιήσουν τις στρατηγικές θεραπείας και να βελτιώσουν τα αποτελέσματα των ασθενών.

Οι μυοσκελετικές παθήσεις επηρεάζουν τους μύες, τα οστά, τους τένοντες, τους συνδέσμους και τις αρθρώσεις.

Οι συνήθεις παθήσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την οστεοαρθρίτιδα, τη ρευματοειδή αρθρίτιδα, την ινομυαλγία, τον πόνο στη μέση και την τενοντίτιδα.

Αυτές οι παθήσεις μπορεί να οδηγήσουν σε χρόνιο πόνο, μειωμένη κινητικότητα, λειτουργικούς περιορισμούς και μειωμένη συνολική ευεξία.

Ενώ τα αίτια των μυοσκελετικών παθήσεων είναι πολυπαραγοντικά, τα αναδυόμενα στοιχεία δείχνουν ότι το στρες παίζει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη και την εξέλιξή τους.

Χρόνιο στρες και φυσιολογικοί μηχανισμοί

Το χρόνιο στρες πυροδοτεί έναν καταρράκτη φυσιολογικών αντιδράσεων, συμπεριλαμβανομένης της απελευθέρωσης ορμονών του στρες, όπως η κορτιζόλη και η αδρεναλίνη.

Τα αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης έχουν συσχετιστεί με αυξημένη φλεγμονή, αλλοιωμένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και διαταραγμένη επούλωση των ιστών, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην επιδείνωση των μυοσκελετικών παθήσεων.

Επιπλέον, η μυϊκή ένταση που προκαλείται από το στρες και η μειωμένη ροή αίματος μπορεί να οδηγήσει σε μυϊκές ανισορροπίες, σημεία πυροδότησης και μυϊκούς σπασμούς, ενισχύοντας τον πόνο και τη δυσλειτουργία.

Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα εξής:

Η ινομυαλγία είναι μια χρόνια διαταραχή του πόνου που χαρακτηρίζεται από εκτεταμένο μυοσκελετικό πόνο, κόπωση και ψυχολογική δυσφορία. Το στρες, τόσο το οξύ όσο και το χρόνιο, έχει ενοχοποιηθεί για την επιδείνωση των συμπτωμάτων της ινομυαλγίας.

Οι πονοκέφαλοι τύπου τάσης είναι ο πιο κοινός τύπος πονοκεφάλου και το στρες έχει αναγνωριστεί ως βασικός εκλυτικός παράγοντας για την εμφάνιση και την επιδείνωσή τους. Η μυϊκή ένταση που προκαλείται από το στρες, ιδιαίτερα στον αυχένα και τους ώμους, συμβάλλει στην ανάπτυξη πονοκεφάλων τύπου τάσης.

Η TMJD περιλαμβάνει μια σειρά διαταραχών που επηρεάζουν την κροταφογναθική άρθρωση και τους σχετικούς μύες. Το άγχος αναγνωρίζεται ως σημαντικός παράγοντας που συμβάλλει στην TMJD, οδηγώντας σε ένταση των μυών της γνάθου, βρουξισμό (τρίξιμο των δοντιών) και πόνο στο πρόσωπο.

Μυοσκελετικός πόνος και ψυχολογικοί μηχανισμοί

Οι ψυχολογικοί παράγοντες επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την εμπειρία και την αντίληψη του μυοσκελετικού πόνου.

Το άγχος μπορεί να ενισχύσει την ευαισθησία στον πόνο, να μειώσει τα όρια του πόνου και να αυξήσει την αντίληψη του πόνου.

Τα αρνητικά συναισθήματα που σχετίζονται με το στρες, όπως το άγχος και η κατάθλιψη, έχει αποδειχθεί ότι επιδεινώνουν τα μυοσκελετικά συμπτώματα και εμποδίζουν την αποκατάσταση.

Επιπλέον, οι κακοί μηχανισμοί αντιμετώπισης και τα καταστροφικά πρότυπα σκέψης μπορούν να διαιωνίσουν το στρες και να επιδεινώσουν περαιτέρω τις μυοσκελετικές παθήσεις.

Συμπεριφορικοί μηχανισμοί που ακολουθούν το στρες

Το άγχος οδηγεί συχνά σε αλλαγές στις συμπεριφορές του τρόπου ζωής που μπορεί να επιδεινώσουν τις μυοσκελετικές παθήσεις.

- Ποιος μπορεί να ταυτιστεί με το να αισθάνεται αγχωμένος και να θέλει να φάει μια ολόκληρη τούρτα για να νιώσει καλύτερα;

Όταν βρισκόμαστε υπό την επίδραση άγχους, μπορεί να ακολουθούμε καθιστικές συμπεριφορές, να μην κοιμόμαστε σωστά, να παρουσιάζουμε κακές διατροφικές συνήθειες και να κάνουμε κατάχρηση ουσιών, τα οποία μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και εξέλιξη μυοσκελετικών παθήσεων. Επιπλέον αυτός ο λανθασμένος τρόπος ζωής είναι μια μεγάλη τροχοπέδη στην πορεία της αποκατάστασης, που πολλοί συνάδελφοι αγνοούν ή αδιαφορούν για αυτή.

Η υιοθέτηση υγιεινών επιλογών στον τρόπο ζωής, συμπεριλαμβανομένης της τακτικής σωματικής δραστηριότητας, της επαρκούς ανάπαυσης και της ισορροπημένης διατροφής με συγκεκριμένα τρόφιμα που βοηθούν στη φλεγμονή και στην αποκατάσταση, μπορεί να συμβάλει στον μετριασμό των αρνητικών επιπτώσεων του στρες στη μυοσκελετική υγεία.

Διεπιστημονικές προσεγγίσεις για τη διαχείριση του άγχους και του στρες

Για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των επιπτώσεων του στρες στις μυοσκελετικές παθήσεις, είναι απαραίτητη η διεπιστημονική προσέγγιση.

Η προσέγγιση αυτή περιλαμβάνει τη συνεργασία κλινικών επαγγελματιών από διάφορες ειδικότητες, όπως ορθοπεδικοί και ιατροί επεμβατικής διαχείρισης του πόνου, ψυχολόγοι και φυσικοθεραπευτές.

Οι θεραπευτικές στρατηγικές μπορεί να περιλαμβάνουν συνδυασμό φαρμακολογικών παρεμβάσεων, φυσικοθεραπείας, τεχνικών διαχείρισης του στρες (π.χ. εκπαίδευση χαλάρωσης, γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία) και τροποποιήσεις της καθημερινότητας.

Η εκπαίδευση των ασθενών και οι στρατηγικές αυτοδιαχείρισης αποτελούν επίσης ζωτικής σημασίας στοιχεία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου θεραπείας.

Εάν η κατάσταση δικαιολογεί περαιτέρω παρεμβάσεις, μπορούν να παρασχεθούν ενδοεργαστηριακές ή χειρουργικές επεμβάσεις για την ανακούφιση της μηχανικής δυσλειτουργίας και την αποκατάσταση του σώματος σε μια καλύτερη, πιο λειτουργική κατάσταση.

Η σχέση μεταξύ του στρες και των μυοσκελετικών παθήσεων είναι πολύπλοκη και πολύπλευρη.

Η κατανόηση των φυσιολογικών, ψυχολογικών και συμπεριφορικών μηχανισμών μέσω των οποίων το στρες επηρεάζει τη μυοσκελετική υγεία είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική διαχείριση και θεραπεία.

Εμείς, ως επαγγελματίες υγείας, θα πρέπει να ενσωματώσουμε στρατηγικές αξιολόγησης και διαχείρισης του στρες στη συνήθη μυοσκελετική φροντίδα.

Υιοθετώντας μια διεπιστημονική προσέγγιση και ενδυναμώνοντας τους ασθενείς με εργαλεία για τον μετριασμό του στρες, μπορούμε να βελτιστοποιήσουμε τα αποτελέσματα της θεραπείας και να βελτιώσουμε τη συνολική ευημερία των ατόμων που ζουν με μυοσκελετικές παθήσεις.